→ IEEE Standartları → IEEE.org → IEEE Xplore → IEEE Spectrum → IEEE Türkiye
HAYALİNİZDEKİ İŞE GİREBİLMEK İÇİN SAHİP OLMANIZ GEREKEN YETKİNLİKLER

Üniversite döneminde her birimiz özgeçmişimizi doldurmak ve kendimizi geliştirmek için çeşitli uğraşlar veriyoruz. Etkinliklere katılıyor, sertifikalar alıyor, kendimize yeni beceriler katıyoruz. Zamanın ihtiyaçları ise sürekli değişiyor. Hayalimizdeki işe girebilmek için 10 sene öncesinde sahip olmamız gereken özellikler şimdikinden farklı. Her geçen yıl gerek teknolojiye gerekse yaşadığımız döneme ayak uydurabilmek için kendimize yeni nitelikler, iş dünyasındaki adıyla ‘yetkinlikler’ katmamız gerekiyor.
Dünya Ekonomik Forumunun yayımladığı Mesleklerin Geleceği 2020 Raporu bize bu yetkinlikleri anlamamız konusunda yardımcı olabilir. Rapora göre pandeminin de etkisiyle stres toleransı, aktif öğrenme, direnç ve esneklik gibi yetkinlikler ekstra önem kazandı. 2025 yılında ihtiyaç duyulacak ilk 10 yeteneğin listesi ise şu şekilde;
1. Analitik Düşünce ve İnovasyon
1. Analitik Düşünce ve İnovasyon
2. Aktif Öğrenme ve Öğrenme Stratejileri
3. Karmaşık Problem Çözme
4. Eleştirel Düşünce ve Analiz
5. Yaratıcılık, Özgünlük ve Girişkenlik
6. Liderlik ve Sosyal Etki Yaratma
7. Teknoloji Kullanımı, Otomasyon Ve Kontrolü
8. Teknoloji Tasarımı ve Programlama
9. Yılmazlık, Stres Kontrolü ve Esneklik
10. Muhakeme, Problem Çözme ve Kavrayış Yeteneği
Listenin devamı; duygusal zeka, sorun giderme, hizmet yönelimli mimari, sistem analizi ve değerlendirmesi, ikna ve müzakere şeklinde devam ediyor. Bu yetkinliklerden bazılarını açıklayacak olursak;
Analitik düşünme son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz becerilerden. Analitik düşünme insanın karşılaştığı problemleri hızlı ve etkili şekilde çözebilmesini sağlar. Analitik düşünme becerisine sahip birey karmaşık problemleri parçalara ayırarak ve bu parçaları tek tek inceleyip analiz ederek çözmeye çalışır. Analitik düşünme becerisi geliştirilebilir bir beceridir. Bu yönünüzü geliştirmek için polisiye romanlar okuyabilir, bilim-kurgu, politik, polisiye türünden filmler izleyebilir, matematik problemleri veya sudoku gibi sayısal bulmacalar çözebilirsiniz. Tartışma kulüplerine katılmanın da bu konuda faydası olacaktır.
Karmaşık problem çözme becerisi listedeki yerine bakacak olursak iş hayatında çokça aranan bir yetkinlik. Bir problemin karmaşık olarak nitelendirilebilmesi için hakkında yeterince bilgi olmaması, problemde birbirine bağlı birçok değişkenin olması, hedeflerin birbiriyle çelişmesi ve zamana bağlı olarak problemde değişen unsurların olması gibi çeşitli faktörler gerekiyor. Karmaşık problemleri çözmek fazlaca enerji ve dikkat istiyor. Bu yetkinliği geliştirmek için ise öncelikle deneyimlerimizi artırmamız gerekiyor. İş deneyimleri, sosyal sorumluluk, spor, kültür, sanat gibi faaliyetlerin içinde bulunmalı ve kendimize davranışsal, deneysel, duygusal deneyimler katmalıyız.
Analitik ve eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcılık, orijinallik gibi yetkinliklerin bu kadar önem kazanmasının bir nedeni olarak teknolojinin ilerlemesi sonucu yapay zekayla rekabette öne geçmek, yapay zekanın yapamadığını yapmak düşünülebilir.
Takım çalışması her zaman için önemli olan bir yetenek. Bunun içinde ise liderlik ve sosyal etki önem kazanıyor. Liderin işbirlikçi olması ve ekibiyle birlikte çalışması gerekiyor. Takım arkadaşlarının potansiyellerini fark etmeli ve onları doğru şekilde yönlendirebilmeli. Ekibinin yetenek ve isteklerini dikkate alan lider, ilham verici iyi bir mentor olmalı.
İngilizce’de ‘resilience’ olarak geçen yılmazlık bir diğer adıyla psikolojik dayanıklılık, hem iş hem sosyal hayatımızda sahip olmamız gereken bir özellik. Tanım olarak strese sebep olan durumlar karşısında uyum sağlama ve bu durumla mücadele etme yeteneği olan yılmazlığın iş dünyasında neden bu kadar önemli olduğu tahmin edilebilir. Özellikle içinde bulunduğumuz pandemi dönemi yılmazlığın test edilmesi için çok iyi bir örnek.
Teknoloji çağında yaşadığımız için teknoloji kullanımı, tasarımı ve programlama gibi yetkinlikler fazlaca önem kazandı. Yine pandemi dolayısıyla neredeyse her işimizi bilgisayarlarımızdan yaptık. Bu durumun getirdiği değişimler pandemi sonrasında da etkisini devam ettirecek gibi duruyor.
Başta da belirttiğim gibi çağın ihtiyaçlarına göre sahip olmamız gereken yetkinlikler sürekli değişiyor, sahip olduklarımıza yenileri ekleniyor. Bunlara ayak uydurmak her zaman kolay olmayabiliyor. Ancak sayısal bölümde okuyan bireyler olarak yukarıdakilerin çoğu aslında zamanla kendiliğinden geliştirmekte olduğumuz ve hayatımızda belki de farkında olmadan kullandığımız yetkinlikler. Sahip olmadığınızı düşündüğünüz yetkinlikler varsa da endişelenmeyin, çünkü bu yetkinlikler geliştirilebilir, sonradan elde edilebilir.

Rümeysa Kahraman
2021-03-07 393