→ IEEE Standartları → IEEE.org → IEEE Xplore → IEEE Spectrum → IEEE Türkiye
Internet of Things (Nesnelerin interneti) Nedir?

IoT (internet of things) yani nesnelerin interneti kavramı basitçe nesnelerin birbirleriyle iletişim halinde olmalarına, haberleşmelerine denmektedir. Akıllı telefonlardan tutun binalardaki yangın sensörlerine kadar tüm nesneler birbirine bağlı durumdadır. Bu nesneler üzerindeki sensörleri, alıcıları ve hatta bazı yazılımları kullanarak veri toplayabilirler, internet üzerinden veri alışverişi yapabilirler ve farklı sistemlere bağlanabilirler. Örnek olarak bugünlerde popüler olan akıllı saatler verilebilir. Bu saatlerin üzerindeki sensörler, günlük attığımız adım sayısı, toplamda kat ettiğimiz mesafeyi ve kalp ritmimizi algılayabiliyor ve telefonumuzdaki yazılımlar aracılığıyla bize bu bilgileri iletip hayatımızı düzene koymamıza yardımcı oluyorlar.
IoT Nasıl Çalışır ?
Bir IoT sistemi 4 farklı komponentten(ögeden) oluşmaktadır bunlar : Sensörler, Bağlantı, Veri işleme ve Kullanıcı Ara Yüzüdür.
1) Sensörler:
IoT’nin veri paylaşımı üzerine kurulu bir sistem olduğunu biliyoruz. Bu verilerin kaydedilmesi, toplanması işinde sensörler devreye girmektedir. Bu toplanılan veriler bulunulan odanın sıcaklığı kadar basit bir veri de olabilir yüksek çözünürlüklü bir video da. Her ne kadar sensörler başlığı altında konuşuyor olsak da bazı cihazlar da bu kategoride sayılabilir: cep telefonları, akıllı saatler vb.
2) Bağlantı:
Verimizi sensörler aracılığıyla topladık sonraki adımımız veriler “Buluta” göndermek olacak ancak bunun için bir yola ihtiyacımız var. Sensörlerden aldığımız verileri çeşitli yollarla bulut sistemine ya da serverlara gönderebiliriz bunlardan bazıları: Wi-fi, Bluetooth ya da doğrudan internet üzerinden gönderilebilir.
3) Verileri İşleme:
Buluta ulaşan veriler bazı yazılımlar tarafından işlemlere tabii tutulur. Bu işlemler ortam sıcaklığının belirtilen sınırlar içinde olup olmadığını denetlemek ya da gelen bir videodaki nesneleri ve kişileri tanıyıp sınıflandırmak olabilir.
4) Kullanıcı Arayüzü:
Bir önceki adımda aldığımız dataları işlemiştik. Peki kullanıcılara nasıl geri bildirim vereceğiz ? Burada devreye kullanıcı arayüzü giriyor. Arayüzün yapabilecekleri bununla sınırlı değil. IoT uygulamanıza göre değişkenlik göstermek ile birlikte geri bildirimlere otomatik cevap verebilecek ya da bazı işleri kullanıcı yerine yapacak arayüzler de hazırlamak mümkün.

IoT Hangi Alanlarda Kullanılmaktadır ?
Nesnelerin interneti, oldukça geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu alanlardan bazıları:
İmalat: IoT’nin üretim bantlarında kullanılmaya başlanması “Endüstri 4.0” denilen devrimin gerçekleşmesine neden olmuştur. Hata ihtimalinin sıfıra yakın olması, çalışma sürelerinin daha verimli kullanımını sağlaması ve daha düşük maliyetli olması nedenleriyle imalat sektöründe nesnelerin interneti gitgide önem kazanmaktadır.
Ulaşım ve Lojistik:Ulaşım ve Lojistik alanları IoT’nin en yaygın kullanıldığı alanlardandır. Araçlar üzerindeki sensörler sayesinde araç sürücüsünün durumunu, güzergahtaki hava koşullarını hatta taşımakta olduğunuz ürünlerin sıcaklığı gibi bilgileri bile rahatça öğrenebilmektesiniz.
Reklamcılık:Reklamcılık sektöründe hedef kitlenizle ilgili bilgi edinmek ve reklamınızı doğru anda potansiyel müşterilerle paylaşmak oldukça önemlidir. Bu noktada IoT devreye girmektedir. Nesnelerin interneti bütün toplanılan bilgileri bir havuza atar (Big Data). Bu havuzu analiz ederek hedef kitlenizle ilgili araştırmalar yapabilirsiniz.

Nereye Gidiyor Bu Bilgiler ?
IoT aygıtların çevrelerinden bilgi topladıklarını ve bunları kendi aralarında yorumladığından bahsetmiştik. Peki ya sonra ? Bu sorunun cevabı şirketten şirkete değişse de genelde bu veriler bir yerde biriktirilir ve bir yapay zeka tarafından yorumlanır. Bu durum kişisel verilerin korunumu ve özel hayatın ihlaliyle ilgili birçok tartışmaya neden olmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda Facebook’un kullanıcı verilerini satması, sosyal medya reklamcılığı için bu verilerin kullanılması bu tartışmaların yersiz olmadığını gösteriyor. Bu yüzden herhangi bir sosyal medya hesabı açmadan önce şirketin kişisel veri politikasını dikkatli bir şekilde okumalı ve anlamalıyız.
Bu verilerin nasıl bir ortamda depolandığını merak edenler için: https://www.youtube.com/watch?v=XZmGGAbHqa0&t=188s Tıklayınız

Erdal Tanırkurt
2021-02-10 408